40 rocznica wprowadzenia Stanu wojennego w Polsce.

Prezentacja wykonana przez członków koła historycznego dostępna poniżej:

STAN_WOJENNY_W_POLSCE.ppt

 Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.

I wojna światowa obudziła nadzieje Polaków na odzyskanie niepodległości, ponieważ państwa zaborcze walczyły przeciwko sobie.

5 listopada 1916 r. cesarze niemiecki i austriacki wydali akt oznajmiający utworzenie w przyszłości niepodległego państwa polskiego. Dokument ten spotykał się z niechętnym przyjęciem Polaków.   

Po zakończeniu wojny zebrał się Polski Sejm Dzielnicowy, który uchwalił włączenie ziem zaboru pruskiego do państwa polskiego. Decyzja ta nie miała jednak żadnego poparcia na arenie międzynarodowej.

Odpowiedni czas na podjęcie próby walki nadszedł w grudniu 1918 r.

Wyczerpane militarnie Niemcy złagodziły nastawienie wobec okupowanych przez siebie terenów. Atmosfera rewolucyjna, abdykacja cesarza zrujnowana gospodarka i obciążenia wojenne doprowadziły do sprzyjających okoliczności podjęcia walki o wolność Wielkopolski.

27 grudnia 1918 r. w stolicy Wielkopolski – Poznaniu, wybuchło powstanie wielkopolskie.

To dzięki temu zrywowi Wielkopolska została włączona w granice niepodległego państwa polskiego.

Przebywający w Poznaniu – 26 grudnia 1918 r., Ignacego Jana Paderewskiego, był gorąco i radośnie witany przez Polaków. Tłumy wyruszyły do miasta witać wybitnego Polaka, powitania przerodziły się w żywiołowe, spontaniczne manifestacje narodowe. Miasto ozdabiano symbolami narodowymi, panowała atmosfera święta.

Tego dnia Paderewski wygłosił przemówienie do tłumów zebranych Przed hotelem Bazar.

W tym czasie paradę wojskową na ul. Świętego Marcina urządzili Niemcy; zrywano polskie flagi, napadano na polskie instytucje.

Doszło do zamieszek, w wyniku których wywiązała się walka - powstanie.

28 grudnia powstańcy zdobyli Cytadelę i arsenał. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia 1919 roku, kiedy oddziały powstańcze pod dowództwem Mieczysława Palucha przejęły kontrolę nad lotniskiem Ławica. Wraz z lotniskiem przejęto kilkaset samolotów.

W krótkim czasie opanowali prawie całą Prowincję Poznańską. Wiele miejscowości przejęto bez walki od osłabionych Niemców, chociaż toczyły się też regularne bitwy, np. o Chodzież, Inowrocław czy pod Zdziechową, gdzie powstrzymano wysłane z Bydgoszczy wojska niemieckie przed przejęciem Gniezna.

We wszystkich potyczkach powstańcy wykazali ogromny patriotyzm. Co ważniejsze, jednoczył on również ludność cywilną, która popierała powstanie własnymi środkami - zbiórki pieniędzy na wyposażenie armii,

zbiórki żywności - oraz własnym zaangażowaniem, tworząc w Wielkopolsce organizację Czerwonego Krzyża.

W nocy z 5 na 6 stycznia 1919 roku zaatakowano lotnisko Ławica, poprzedzając działania wyłączeniem prądu i linii telefonicznych. Kilkanaście minut wystarczyło, by opanować lotnisko. Nie bez znaczenia była też pomoc Polaków służących w ławickich oddziałach.

Chcąc przeciwdziałać postępom Powstania, Niemcy przygotowywali różnego rodzaju akcje zaczepne oraz planowane większe operacje.

Przykład działań zbrojnych na odcinku południowo-zachodnim może stanowić tzw. bitwa pod wiatrakami, czyli obrona Osiecznej.

Obrona sławnego dziś wzgórza z wiatrakami oraz brawurowy atak na bagnety odrzuciły ataki niemieckie i spowodowały wycofanie się nieprzyjaciela.

Rozmowy pomiędzy powstańcami a Niemcami rozpoczęły się dopiero 2 lutego 1919 roku. Niemcy nie zamierzali jednak szybko ustąpić, a ich żądania były niezwykle „śmiałe”. Domagali się bowiem rozwiązania Armii Wielkopolskiej, uznania praw Niemiec do Wielkopolski oraz zapłacenia przez Polaków odszkodowań za szkody powstałe podczas walk powstańczych. Te absurdalne roszczenia oczywiście odrzucono, a rozmowy zerwano.

Rozejm z Niemcami został podpisany pod naciskiem Ententy, głównie Francji, 16 lutego 1919 roku w Trewirze.

Na cześć  Powstania Wielkopolskiego od 2021 roku – 27 grudnia, obchodzony jest Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.

Pradzieje ziem polskich – epoka kamienia.

Pradzieje ziem polskich obejmują trzy epoki: kamienia, brązu i żelaza.

Najstarsze znaleziska potwierdzające obecność człowieka na tym terenie datowane są na 250 – 180 tysięcy lat p. n. e., są to tylko pojedyncze wytwory z kamienia. Pierwsze ślady zamieszkiwania przez ludzi jaskiń w Karpatach i Sudetach pochodzą z około 120 tys. p. n. e. Obszar niżowy był wówczas niedostępny, pokrywał go lądolud dochodzący do podnóża gór. Niewykluczone jednak, że człowiek pierwotny pojawił się na nizinach już wcześniej, lecz kolejne zlodowacenia zniszczyły wszelkie ślady jego bytności.

W starszej epoce kamienia podstawą bytu ludności było polowanie na mamuty, renifery oraz na dzikie konie, a w okresach ociepleń klimatu – na słonie, żubry, nosorożce włochate, jelenie i niedźwiedzie. Za mieszkania służyły początkowo jaskinie; stopniowo rozpoczęto zakładanie obozowisk z prymitywnymi szałasami. Podstawowymi surowcami do wytwarzania narzędzi były: kamień, zwłaszcza krzemień, kości i rogi.

W środkowej epoce kamienia, mezolicie, przebywające na ziemiach polskich liczne grupy ludzkie prowadziły wędrowny tryb życia. Zamieszkiwały one obozowiska, zajmowały się łowiectwem, rybołówstwem i zbieractwem. Już wówczas rozpoczęto wydobywanie krzemienia metodami górniczymi.

W młodszej epoce kamienia, neolicie, zaczęto stosować żarową uprawę ziemi i udomowiono bydło oraz trzodę. Spowodowało to przejście z koczowniczego na osiadły tryb życia; powstawały początkowo krótkotrwałe, następnie stałe, liczne osady z domostwami. Nastąpił postęp w wyspecjalizowaniu wytwórczości, ale łowiectwo, rybołówstwo i zbieractwo miały nadal istotne znaczenie w życiu codziennym.

W Górach Świętokrzyskich wydobywano krzemień. W celu wymiany na inne produkty rozprowadzano go niemal na całym obszarze ziem polskich. Z południa zaś zaczęto sprowadzać miedź do wyrobu różnych przedmiotów.

Przez cały neolit aż do początków epoki brązu panował szkieletowy obrządek pogrzebowy; obok płaskich grobów znane są z tego okresu także kurhany. Po najstarszych plemionach rolniczo – hodowlanych zamieszkujących ziemie polskie pozostały liczne znaleziska, należące do takich kultur archeologicznych jak kultura ceramiki wstęgowej, kultura pucharów lejkowatych, kultura amfor kulistych.

U schyłku neolitu i na początku epoki brązu ziemie te zamieszkiwały plemiona kultury ceramiki sznurowej, a także kultury ceramiki dołkowo – grzebykowej.

Na południu ziem polskich przebywały natomiast grupy ludności kultury pucharów dzwonowatych, przybyłe z zachodu, poszukujące najprawdopodobniej rud miedzi i cyny.

Od końca III tysiąclecia p.n.e. do wyrobu narzędzi, broni i ozdób używano powszechnie miedzi. Szybko w miejsce miedzi wprowadzono jej stop z innymi metalami – głownie z cyną i antymonem, zwany brązem.

Koło historyczne

Prezentacja "Powstanie styczniowe" wykonana przez Rolanda Sobczaka, klasa 3 TD p 

Koło historyczne

POWSTANIE_STYCZNIOWE-Roland_Sobczak_III_TDP.pptx

Prezentację dotyczącą Postania styczniowego w Płocku wykonał członek koła historycznego Bartosz Peciakowski, klasa 3 TD p.

Powstanie_styczniowe_na_ziemiach_plockich.pptx

Maria Konopnicka urodziła się 23 maja 1842 r. w Suwałkach. Była polską poetką, nowelistką, krytykiem literackim i tłumaczką. Reprezentowała nurt pisarstwa nazwany realizmem.

Dorastała w Kaliszu. Ojciec posłał ją później na pensję do sióstr Sakramentek w Warszawie. Dwudziestoletnia Maria wyszła za mąż za Jarosława Konopnickiego, wkrótce po  ślubie małżonkowie przeprowadzili się do Bronowa.

Maria w małżeństwie nie była szczęśliwa, zmagała się z kłopotami finansowymi, w małżeństwie były kłótnie. Doczekała się z związku ośmiorga dzieci. Po dziesięciu latach nastąpił koniec małżeństwa – Maria zdecydowała się porzucić męża. Przeprowadziła się do małego dwupokojowego mieszkania. W zaciszu zaczęła udzielać korepetycji oraz pisać to, z czym nosiła się już od dłuższego czasu. Zaangażowała się społecznie. Aktywnie broniła praw kobiet.

Gdy jej dzieci podrosły, Maria rozpoczęła podróże po całej Europie.

W 1882 roku wyjechała do Austrii i Włoch – w 1884 roku napisała „Wrażenia z podróży”. W tym samym roku w Czechach poznała J. Vrchlickiego, z którym nawiązała korespondencję. W Latach 1884 – 86 redagowała pismo dla kobiet „Świt”.

Od roku 1890 przebywała w Niemczech, Austrii, Szwajcarii, Włoszech, Francji, utrzymując stale kontakt z krajem, współpracując z wydawnictwami, prasą i organizacjami społecznymi trzech zaborów, m.in. z towarzystwami ludowymi, komitetami pomocy dla wywłaszczonej ludności Górnego Śląska i Wielkopolski, Macierzą Szkolną, a także zrzeszeniami polskimi na obczyźnie.

Była współautorką protestu opinii światowej przeciwko pruskim represjom wobec dzieci polskich we Wrześni w latach 1901 – 1902 i ustawom wywłaszczeniowym oraz prześladowaniom unitów.

W 1902 roku w Krakowie i Lwowie odbyły się obchody 25-lecia pracy literackiej Konopnickiej.

W 1903 roku otrzymała w darze narodowym dworek w Żarnowcu pod Krosnem.

Zmarła 8 października 1910 r. we Lwowie.

Do jej najsłynniejszych utworów zalicza się dziś na przykład zbiory nowel „Dym”, „Mendel Gdański”, czy też „Nasza szkapa”.

Pisała również utwory dla dzieci, wśród których nie sposób nie wymienić „O krasnoludkach i sierotce Marysi”, „Na jagody”, „Stefek Burczymucha” albo „Zimowy poranek”.

Cytaty Marii Konopnickiej

„Ale jak na ten słup położone będą tylko pieniądze, a nie będzie ani honoru, ani sławności, ani mądrości, to po co ludzie będą na ten słup liźć? Jak pan dobrodziej myśli? Po pieniądze uni będą liźć i po nic więcej?”

„On i to nawet wie może, ile wróbli gnieździ się w gzymsach starego browaru, który panuje nad uliczką wysokim, poczerniałym kominem – w gałęziach chorowitej, rosnącej przy nim topoli, która nie ma ani siły do życia, ani ochoty do śmierci… „

„Jaka to była sieć zmarszczek! Życie, co przędło nitki tej sieci, musiało być długie, bardzo długie; musiało też nie spoczywać nigdy. Musiało ono rankiem przy ogarku do pracy się brać, a kończyć ją pół ślepo, o pianiu północnych kurów. Musiało na szare wrzeciono swoje wytargać z tej piersi wszystkie włókienka; musiało nić swoją rwać, plątać i znów rwać, i znów plątać, nie wygładzając węzłów, tylko śpiesząc, śpiesząc, śpiesząc…”

Marcin Pampuch kl. 3 TBFg

     Koło historyczne

Ignacy Łukasiewicz to konstruktor pierwszej na świecie lampy naftowej. Polski naukowiec, aptekarz, społecznik. Przyszedł na świat się 23 marca 1822 r. w Zadusznikach (dziś to powiat mielecki).

Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej, miał czwórkę rodzeństwa. Jego ojciec brał udział w powstaniu kościuszkowskim.

Gdy Ignacy miał kilka lat, rodzina przeniosła się do Rzeszowa, gdzie zaczął naukę w popijarskim gimnazjum. Z powodu śmierci ojca i ze względu na pogarszającą się sytuacją finansową w domu, opuścił szkołę po czterech latach.

W 1836 r. Łukasiewicz zaczął pracować jako pomocnik aptekarski w Łańcucie, a pięć lat później w Rzeszowie. W tym czasie, dzięki tej pracy, poszerzał swoją wiedzę z zakresu chemii i farmacji.

Po powrocie do rodzinnego miasta zaangażował się w działalność konspiracyjną i niepodległościową. Został aresztowany i w latach 1946 - 47 był więziony przez władze austriackie we Lwowie. Przez kilka następnych lat objęty był dozorem cesarska policja, uniemożliwiając wyjazd z miasta po zwolnieniu z więzienia.

Ignacy rozpoczął pracę w aptece Piotra Mikolascha, dzięki jego protekcji mógł wyjechać na studia do Krakowa. Dyplom otrzymał w Wiedniu w 1852 r.. W tym samym roku Łukasiewicz wraz ze swoim współpracownikiem, na polecenie Mikolascha rozpoczęli prace nad wykorzystaniem ropy naftowej. Badania pod kątem wykorzystania produktów w farmacji nie powiodły się, lecz za pomocą destylacji frakcjonowanej mężczyźni otrzymali naftę, wykorzystaną potem jako źródło światła w lampie skonstruowanej przez Ignacego. Pierwsza jej wersja rozświetliła okno lwowskiej apteki w 1853 r.

31 lipca tego samego roku wykorzystanie lamp naftowych umożliwiło wykonanie pilnej nocnej operacji w szpitalu na Łyczakowie. W tym samym czasie Łukasiewicz badał tereny roponośne na Podkarpaciu, które umożliwiłyby rozpowszechnienie wynalazku na szerszą skalę.  

Ignacy oprócz działań biznesowych był też aktywnym społecznikiem. W jego przedsiębiorstwach istniały struktury wspomagające pracowników finansowo i zdrowotnie.

Wspierał finansowo powstanie styczniowe.

Łożył również na rozbudowę infrastruktury, szpitali, szkół czy kościołów.

Zasiadał w Galicyjskim Sejmie Krajowym, dbając o rozwój regionu, w którym mieszkał.

Zależało mu nie tylko na rozpowszechnieniu wiedzy o wydobyciu ropy, ale też ochrony lokalnych i krajowych interesów przed obcymi wpływami.

O życiu osobistym Łukasiewicza nie ma zbyt wielu wzmianek. Wiadomo jedynie, że w 1857 r. ożenił się z Honoratą ze Stacherskich, z którą był spokrewniony, a dwa lata później stracił jedyną córkę, Mariannę. Przypuszczalnie nie pozostało to bez wpływu na jego zdrowie. Zmarł 7 stycznia 1882 r. na zapalenie płuc w rodzinnej Chorkówce, został pochowany na cmentarzu parafialnym w Zręcinie.

Łukasz Jabłoński kl. 3 TA g

Rozkazem Naczelnego Wodza generała broni Władysława Sikorskiego z 14 lutego 1942 roku powołana została

Armia Krajowa. Była ona kontynuatorką Służby Zwycięstwu Polski (SZP) i Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), formowanych do walki z okupantem niemieckim i sowieckim już od 1939 r. 

Pierwszym dowódcą AK został komendant główny ZWZ, gen. Stefan Rowecki „Grot”.

Przemianowanie ZWZ na AK było poważnym aktem politycznym – pokazaniem, że Polacy walczą o swoją wolność, była to także odpowiedź sowiecką zgodę na tworzenie Wojska Polskiego u boku Armii Czerwonej.

Miało to także wymiar symboliczny - ukazywało, że istnieją trzy części Polskich Sił Zbrojnych: Armia Polska na Zachodzie, Armia Polska w ZSRS i Armia Krajowa, z których ta ostatnia prowadziła najintensywniej ówcześnie walkę zbrojną.

Przemianowanie ZWZ na AK znacząco podniosło rangę sił zbrojnych w Kraju: ze Związku stawały się one podziemnym Wojskiem Polskim, którego dowódcy powinny zostać podporządkowane wszystkie inne niepodległościowe organizacje wojskowe.

W latach 1942–1943 dowództwu AK zostały podporządkowane największe organizacje zbrojne, do tej pory uznające Rząd RP, lecz zachowujące niezależność. Były to: Narodowa Organizacja Wojskowa (NOW), siła zbrojna Stronnictwa Narodowego i Bataliony Chłopskie (BCh), organizacja wojskowa Stronnictwa Ludowego. Podporządkowały się także mniejsze organizacje.

Stan zaprzysiężonych żołnierzy AK przekroczyć miał wkrótce liczbę 350 tysięcy osób. Poza Armią Krajową pozostał niewielki odłam Narodowych Sił Zbrojnych - tzw. grupa „Szańca”.

Praktycznie w ramach Armii Krajowej skupiła się niemal cała patriotycznie nastawiona część narodu polskiego. Dzięki zjednoczeniu konspiracyjnych organizacji można było zaplanować bardzo śmiałe przedsięwzięcia militarne, np. plan powstania, mającego kryptonim „Burza”.

Opierając się na setkach tysięcy żołnierzy przygotowano plany odtworzenia Sił Zbrojnych, które miały kontynuować walkę zbrojną jako regularne Wojsko Polskie.

Armia Krajowa jednoczyła także ludzi po jej formalnym rozwiązaniu, w 1945 r.. Organizacje, które pozostały w konspiracji i prowadziły dalej pracę niepodległościową, walcząc z komunistycznym okupantem, przyjmowały nazwy typu: Ruch Oporu Armia Krajowa, Armia Krajowa Obywateli czy Okręg Wileński Armii Krajowej.

W relacjach z okresu powojennego zazwyczaj pojawiają się określenia: „to nasi akowcy” dla oznaczenia zbrojnego podziemia niepodległościowego. Także w późniejszym okresie nazwa AK była jednym z najważniejszych symboli niepodległości.

W czasie II wojny światowej Armia Krajowa była największym w Europie podziemnym wojskiem zorganizowanym do walki z okupantem niemieckim i sowieckim.

Walka prowadzona przez AK była rozwijana na skalę niespotykaną w żadnym innym kraju okupowanej Europy. Wyróżniała ją ogromna różnorodność działań: wywiad, kontrwywiad, dywersja, niepodległościowa propaganda, łączność kurierska i radiowa, szkolenie kadr, legalizacja, pozyskiwanie broni, produkcja środków walki, a także obecność konspiracyjna w obozach jenieckich i obozach zagłady.

            AK została rozwiązana 19 stycznia 1945 r. przez gen. Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka”.

W sytuacji zajmowania Polski przez okupanta sowieckiego, byłym żołnierzom Armii Krajowej polecono wówczas prowadzenie dalszej działalności „w duchu odzyskania pełnej niepodległości państwa i ochrony ludności polskiej przed zagładą”.

Adam Orłowski kl. 3 TBEF g

Order Wojenny Virtuti Militari - najwyższe polskie odznaczenie wojenne, nadawane za wybitne zasługi bojowe. Jest jednym z najstarszych orderów wojennych na świecie. Ustanowiony przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego 22 czerwca 1792 r.

Król Polski Stanisław August Poniatowski wprowadził Order Wojskowy 22 czerwca 1792 r., pismem skierowanym do dowódcy wojska koronnego generała lejtnanta ks. Józef Poniatowskiego, niedługo po rozpoczęciu wojny polsko-rosyjskiej przeciwko konfederacji targowickiej w obronie Konstytucji 3 Maja i po interwencji wojska Rosji cesarzowej Katarzyny II, jednak w tym czasie wprowadził order bez sformalizowanej instytucji, którą myślał stworzyć. W raporcie pisanym do króla po zwycięskiej bitwie pod Zieleńcami w dniu 18 czerwca 1792 r., dowodzący nią książę Józef Poniatowski zażądał szybkiego wprowadzenia nowego orderu wojennego. W raporcie przesłanym królowi wręcz domagał się stworzenia orderu wojennego w szybkim trybie, co pozwoliłoby podnieść morale w wojsku. Myślał już o tym wcześniej, spoglądając ku innym krajom europejskim od lat przyznającym odznaczenia

Wręczenie  pierwszych medali nastąpiło 25 czerwca 1792 r. w Ostrogu na Wołyniu, gdzie znajdował się obóz wojsk Rzeczypospolitej. Udekorowano nimi 15 oficerów i żołnierzy biorących udział w bitwie pod Zieleńcami. Miał on wtedy dwie klasy:

• złotą – dla generałów i oficerów;
• srebrną – dla podoficerów i szeregowych.

Między 10 a 28 sierpnia 1792 r., gdy do Warszawy powrócił ks. Józef Poniatowski, ustanowiono utajniony przed konfederatami targowickimi statut orderu (nigdy nie został opublikowany), opracowany na podstawie statutu austriackiego Orderu Wojskowego Marii Teresy, który nazwano Order Krzyża Wojskowego. Miał dzielić się na pięć klas, z czego trzy pierwsze miały formę orderową, a dwa pozostałe medalową:

• I klasa – Krzyż Wielki z Gwiazdą,
• II klasa – Krzyż Komandorski,
• III klasa – Krzyż Kawalerski,
• IV klasa – Medal Złoty,
• V klasa – Medal Srebrny

Po wybuchu powstania listopadowego wznowiono nadawanie orderu, który otrzymał uchwałą Sejmu z 19 lutego 1831 r. nazwę Order Virtuti Militari. Pierwsze nadanie orderu nastąpiło 3 marca 1831 r., a ostatnie najprawdopodobniej w październiku 1831 r., bo ostatni naczelny dowódca powstania listopadowego gen. dyw. Maciej Rybiński nadawał ordery na emigracji już po upadku powstania. Po klęsce powstania car Rosji Mikołaj I zniósł order, ustanawiając 31 grudnia 1831 r. Polski Znak Honorowy, którego odznaka była kopią Orderu Virtuti Militari, lecz nie było to odznaczenie w rozumieniu orderu wojennego, a już na pewno nie polskie.

Damian Klonowski kl. 3 TBF g

Epoka brązu trwała na ziemiach polskich od przełomu III i II tysiąclecia do około 750 p.n.e. Początkowo sprowadzano gotowe wytwory metalowe; szybko jednak opanowano technologię obróbki, tj. kucia oraz odlewania w formach. Podstawowe składniki do produkcji brązu sprowadzano z Siedmiogrodu, północnych Węgier, Słowacji i północnych Czech. Na wielką skalę rozwinęła się dalekosiężna wymiana handlowa głównie z Kotliną Karpacką. Ludność żyjąca we wczesnych fazach epoki brązu na ziemiach w dorzeczach Ody i Wisły zajmowała się chowem bydła i trzody, uprawą ziemi zbieractwem, łowiectwem i rybołówstwem.  Zamieszkiwała głównie niewielkie osady otwarte; znane też były nieliczne, warowne osiedla.

Z kultur archeologicznych charakterystyczne zwłaszcza dla tych ziem były: kultura unietycka, kultura trzciniecka oraz tzw. kultura przedłużycka.

Kultura unietycka, nazwana od znalezisk w miejscowości Unetice w Czechach, rozwijała się w 1800 – 1600 p.n.e., w dorzeczu górnej i środkowej Łaby oraz zachodniej części Polski. Ludność jej zajmowała się głownie hodowlą; eksploatowała na dużą skalę złoża rud miedzi i cyny, wytwarzając liczne przedmioty metalowe. Skarby brązowe i wielkie kurhany świadczą o wykształceniu się zalążków starszyzny plemiennej. Początkowo wznoszono sezonowe, niewielkie osady, następnie zakładano osiedla użytkowane przez dłuższy czas. W zwyczajach pogrzebowych panował obrządek szkieletowy; zmarłych chowano w grobach płaskich, wyjątkowo w kurhanach.

            Kultura tryniecka – od znalezisk w miejscowości Trzciniec, województwo lubelskie; wykształciła się we wschodniej strefie Polski około 1600 p.n.e. Wykazywała ona powiązania kulturowe ze wschodnimi regionami Kotliny Karpackiej, skąd sprowadzano m. in. surowiec miedziany i brązowy oraz gotowe wytwory metalowe. Ludność kultury trzcinieckiej pośredniczyła w wymianie m. in. bursztynu. Do wyrobu narzędzi, broni i ozdób używano krzemienia i kości; wytwarzała też ceramikę, hodowała bydło i trzodę, w mniejszym zakresie uprawiała ziemię. Zmarłych grzebano zazwyczaj w kurhanach; początkowo panował obrządek szkieletowy, następnie rozpowszechniło się całopalenia.

            W 1550 – 1500 p.n.e. w dorzeczu Odry, częściowo i Warty pojawiła się tzw. kultura przedłużycka, powstały umocnienia wałami, palisadą i rowami osiedla oraz liczne ośrodki produkujące przedmioty z brązu. Rozpoczął się też proces ujednolicania kulturowego, który w XIV wieku p.n.e. doprowadził do wykształcenia się kultury łużyckiej.

            W początkach I tysiąclecia p.n.e. pojawił się nowy metal – żelazo, który znamionował rozpoczęcie się epoki żelaza. Na ziemiach polskich wczesna faza epoki żelaza datowana jest na około 750 – 450 p.n.e. Zachodnia strefa ziem polskich znalazła się wówczas sferze ścisłych wpływów  kulturowych i gospodarczych cywilizacji halsztackiej; stąd okres ten jest zwany okresem halsztackim. Wykształciły się wówczas szlak bursztynowy, łączący północne wybrzeża Morza Adriatyckiego z bursztynodajnym wybrzeżem Morza Bałtyckiego. Powstało wówczas wiele wielkich grodów, np. Biskupin. Podstawą gospodarczą ludności kultury łużyckiej była uprawa ziemi, a także chów bydła, trzody i koni, zbieractwo, łowiectwo i rybołówstwo.

Około 500 r. p.n.e. liczne regiony w dorzeczu Odry i Warty, a także na Kujawach, uległy grabieżczemu najazdowi Scytów. W V – IV w. p.n.e. w wyniku oddziaływań cywilizacji lateńskiej, doszło do istotnych zmian w życiu gospodarczo – społecznym ziem polskich. W ówczesnej gospodarce nastąpił ogólny postęp. Coraz większą rolę zaczęło odgrywać żelazo, produkowane na miejscu głównie z rud darniowych i wytapiane początkowo w prymitywnych piecach, następnie w tzw. dymarkach. W rolnictwie zaczęto stosować powszechnie radło i półkoski, co wpłynęło na zwiększenie plonów, a to z kolei na rozwój hodowli. W garncarstwie wprowadzono koło garncarskie. Od VI w. p.n.e. zaczęła się rozwijać kultura wschodni pomorska, a na ziemiach południowo – wschodnich kultura grobów kloszowych. Około II w. p.n.e. zaczęły je zastępować kultura oksywska i kultura przeworska. Rozwojowi gospodarczemu i kulturowemu ludności ziem polskich sprzyjała obecność od III  w. p.n.e. przybywających z południa Celtów.

            Jeszcze w epoce brązu południowo – wschodnia Polska znalazła się w sferze wpływów zakarpackich Traków, od połowi I tysiąclecia p.n.e. rejony północno – wschodnie zaczęli zajmować Baltowie, a u ujścia Odry pojawiły się plemiona Germanów. Od I w. p.n.e. do końca V w. n.e. ziemie polskie znajdowały się w strefie silnych oddziaływań cywilizacji rzymskiej. W okresie rzymskim rozwijała się wymiana handlowa wzdłuż szlaku bursztynowego. Pojawiły się importy rzymskie, rozpowszechniły się też monety. Liczne osiedla i cmentarzyska są dowodem wyraźnej stabilizacji osadnictwa; podstawą jego bytu były uprawa ziemi i hodowla/ w I – III w. n.e. przez ziemie polskie przemieszczały się plemiona germańskie Burgundów. U schyłku V w. doszło do wyraźnego regresu gospodarczego i kulturowego na ziemiach polskich, spowodowanego upadkiem naddunajskich prowincji rzymskich i najazdami obcych ludów, m. in. Hunów. Od końca VI w. mieszkańcy dorzecza Odry i Wisły brali udział w powolnym kształtowaniu się osadnictwa i kultury wczesnopolskiej.

 Skarb unietycki

Strajk dzieci we Wrześni.

Strajk dzieci we Wrześni skierowany był wobec germanizacji polskiej szkoły. Dzieci sprzeciwiły się nauce w języku niemieckim. Ich postawa spotkała się z brutalną reakcją niemieckich władz.

                                                                                                                                                                                                       Najgłośniejsze strajki dzieci miały miejsce w latach 1901 - 1902 w Katolickiej Szkole Ludowej we Wrześni. Uczące się tam polskie dzieci, wspierane przez swoich rodziców, sprzeciwiły się nauce religii oraz odmawiania modlitw w języku niemieckim. Jednocześnie rodzice uczniów protestowali przeciwko stosowaniu kar cielesnych przez niemieckich nauczycieli.

My z Tobą Boże rozmawiać chcemy,

lecz »Vater unser« nie rozumiemy,

i nikt nie zmusi nas Ciebie tak zwać,

boś Ty nie Vater, lecz Ojciec nasz.

– anonimowy wiersz napisany przez dzieci we Wrześni w 1901 roku.

Najbardziej znane wydarzenia miały miejsce 20 maja 1901 roku. Wówczas to nauczyciel o nazwisku Schölzchen uderzył czternaścioro dzieci, które odmówiły odpowiedzi w języku niemieckim podczas lekcji religii. W odpowiedzi na to przed szkołą zgromadzili się Polacy, domagający się ukarania nauczyciela i zaprzestania takich praktyk. Pruskie władze jednak, zamiast ukarać nauczyciela, zatrzymały protestujących – część aresztowano, a część ukarano grzywną.

Protestujące dzieci ukarano nie tylko poprzez karę cielesną, ale również zarządzono wobec nich przedłużenie obowiązku szkolnego. Dotyczyło to niemal 40 dzieci.

Wielu dorosłych, głównie rodziców, którzy wspierali swoje dzieci, zostało ukaranych więzieniem. Skazano łącznie 25 osób na karę pozbawienia wolności od 2 miesięcy do 2,5 roku. Karą grzywny objęto nawet fotografa ze Wrześni – tylko za to, że wykonał zdjęcia osób związanych „ze sprawą wrzesińską”. Fotografie te stały się jednak niezwykle cenne. Wielokrotnie je reprodukowano i rozpowszechniano na terenie wszystkich zaborów.

Do sprawy dzieci z Wrześni odniósł się nawet niemiecki cesarz Wilhelm II, stwierdzając jednak, że…

„znów doszło do tego, że polska buta chce ubliżyć niemczyźnie...”.

Strajk dzieci z Wrześni stał się niezwykle symboliczny. Opór Polaków wobec germanizacji jeszcze się wzmocnił. O Wrześni dowiedziano się we wszystkich zaborach, a dzieci stawiono sobie za wzór. Protesty rozlały się w końcu na cały zabór pruski. Germanizacji sprzeciwiło się w końcu nawet 75 tysięcy dzieci w 800 szkołach.

Do protestów odnosili się m.in. Henryk Sienkiewicz i Maria Konopnicka. Henryk Sienkiewicz pisał:

„Szkoła, a w niej nauczyciel, w Królestwie Pruskim nie jest przewodnikiem, który dziecko polskie oświeca i prowadzi do Boga, ale jakimś bezlitosnym ogrodnikiem, którego urzędowym obowiązkiem jest zdrową polską latorośl przemocą przerobić, choćby na krzywą i skarlałą płonkę niemiecką. I oto z każdym rokiem więcej w tych szkołach łez, więcej świstu rózeg, więcej męczeństwa. (...) W dzisiejszych czasach wysuwa się, jako największa, tylko jedna wojna: całego państwa, całej potęgi pruskiej z dziećmi”.

Maria Konopnicka do Wrześni odniosła się w swoim wierszu „Rota”:

Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród.
Nie damy pogrześć mowy,
Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep piastowy.
Nie damy, by nas gnębił wróg.
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg!

Do krwi ostatniej kropli z żył
Bronić będziemy ducha,
Aż się rozpadnie w proch i pył
Krzyżacka zawierucha.
Twierdzą nam będzie każdy próg.
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg!

Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz,
Ni dzieci nam germanił,
Orężny wstanie hufiec nasz,
Duch będzie nam hetmanił.
Pójdziem, gdy zabrzmi złoty róg.
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg

Nie damy miana Polski zgnieść,
Nie pójdziem żywo w trumnę,
W Ojczyzny imię i w jej cześć
Podnosim czoła dumne.
Odzyska ziemię dziadów wnuk.
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg

                                                                                                                                                           Olszewski Arek, kl. 3 TBF p

                                                                                                                                                                 Koło historyczne

24 czerwca 972 r. - 1050 lat temu - miała miejsce pierwsza poświadczona w źródłach bitwa oręża polskiego.

Zapraszamy do zapoznania się z prezentacją poświęconą temu starciu, którą przygotował Paweł Majchrzak z klasy 2 TA.

• Bitwa_pod_Cedynia.ppt

Koronacja Elżbiety II. Najdłuższej panujący monarcha Wielkiej Brytanii.

Koronacja królowej Wielkiej Brytanii Elżbiety II odbyła się 2 czerwca 1953 roku.

W całym Zjednoczonym Królestwie odbywają się uroczystości upamiętniające koronację królowej Elżbiety II, która jest symbolem Wielkiej Brytanii, wzorem dla większości poddanych.

Elżbieta II została królową po śmierci swego ojca, Jerzego VI, który zmarł w 6 lutego 1952 roku. Na koronację czekała aż 16 miesięcy, albowiem od śmierci króla musiał upłynąć określony w protokole czas.

Elżbieta Aleksandra Maria

Elżbieta II przyszła na świat 21 kwietnia 1926 roku w Londynie. Jest córką księcia Alberta (w przyszłości króla Jerzego VI) i jego żony Elżbiety Bowes-Lyon. W chwili narodzin Elżbieta była trzecią osobą w kolejce do brytyjskiego tronu. Pierwszą osobą był najstarszy syn panującego króla, książę Walii Edward, a drugim młodszy syn monarchy i ojciec Elżbiety, Albert.

Elżbieta była wychowywana z dala od rówieśników. Towarzyszką zabaw była dla niej siostra Małgorzata oraz nieliczne koleżanki. Uchodziła za dziecko spokojne i dobrze ułożone.

W 1936 roku zmarł dziadek Elżbiety, król Jerzy V. Tron objął jego najstarszy syn Edward, który jednak szybko abdykował, co było wydarzeniem bez precedensu w brytyjskiej rodzinie królewskiej. Edward zrezygnował z tronu, aby poślubić dwukrotną rozwódkę, Amerykankę Wallis Simpson.

Z tego powodu królem Wielkiej Brytanii został książę Albert, który za swoje królewskie imię obrał imię Jerzy VI.

Stało się jasne, że następczynią tronu Wielkiej Brytanii jest Elżbieta. Tym większą uwagę poświęcono wówczas jej wychowaniu i przygotowywaniu do tej trudnej roli. Po koronacji ojca Elżbieta zamieszkała w Pałacu Buckingham.

Gdy wybuchła II wojna światowa Elżbieta i jej siostra Małgorzata przewiezione zostały do Zamku Windsor. Parze królewskiej proponowano, aby dzieci wywieźć do Kanady na czas wojny, lecz Jerzy i królowa Elżbieta odmówili.

13 października 1940 roku, mająca wówczas 14 lat, Elżbieta wygłosiła swoje pierwsze publiczne przemówienie na antenie radia BBC, w którym zwróciła się do dzieci Wspólnoty Narodów. Jej pierwsze publiczne wystąpienie miało miejsce trzy lata później.

W lutym 1945 roku Elżbieta wstąpiła do Auxiliary Territorial Service ze stopniem podporucznika, gdzie przeszła m.in. kurs mechanika samochodowego i kierowcy. Pierwszą oficjalną wizytę zagraniczną odbyła w 1947 roku. Celem podróży był Związek Południowej Afryki.

W lipcu 1947 roku ogłoszono zaręczyny Elżbiety i Filipa. Ślub odbył się 20 listopada 1947 roku w Opactwie Westminsterskim. Wraz z Filipem Elżbieta doczekała się czwórki dzieci: Karola, Anny, Andrzeja i Edwarda.

W 1951 roku Elżbieta przejęła część obowiązków ojca, gdyż zaczął on poważnie chorować. W imieniu monarchy odwiedziła liczne kraje. W czasie pobytu w Kenii, 6 lutego 1952 roku dowiedziała się o śmierci Jerzego VI.

Elżbieta Aleksandra Maria została ogłoszona królową Wielkiej Brytanii 7 lutego 1952 roku jako Elżbieta II.

Koronacja Elżbiety II

Koronacja Elżbiety II odbyła się 2 czerwca 1953 roku. Przygotowania trwały wiele miesięcy. Elżbieta przez kilka tygodni uczyła się nosić bardzo ciężką koronę i chodziła po Pałacu w długim płaszczu, aby w ten najważniejszy dzień wszystko poszło nienagannie.

Elżbieta przybyła do Opactwa Westminsterskiego o godzinie 11: 00 2 czerwca 1953 roku. Przeszła przez nawę główną kierując się do drewnianego tronu króla Edwarda Wyznawcy, gdzie znajdował się kamień koronacyjny. Tam zwróciła się w cztery strony świata, a arcybiskup Canterbury zakomunikował:

„Panowie, przedstawiam wam królową Elżbietę, waszą niezaprzeczalną królową, wam wszystkim, którzy tu przybyliście złożyć jej hołd i oddać się jej na służbę. Czy gotowi jesteście ją uznać?”

Lordowie odpowiedzieli: „God save Queen Elizabeth”  -„Boże, chroń królową Elżbietę”

Wówczas Elżbieta złożyła przysięgę królewską na Biblię, po czym zdjęła płaszcz, diadem i klejnoty, i usiadła pod baldachimem podtrzymywanym przez czterech kawalerów Orderu Podwiązki. Arcybiskup namaścił świętymi olejkami jej dłonie, pierś i czoło. Następnie Elżbietę ubrano w długą, białą albę i złotą tunikę.

Elżbieta otrzymała insygnia królowej: ostrogi świętego Jerzego, którymi muśnięto jej kostki, królewski miecz, jabłko, bransolety, pierścień, berło z krzyżem i berło z gołębicą. Następnie na ramiona monarchini założono purpurowy, haftowany płaszcz. Wtedy zabrzmiał hymn koronacyjny Georga Friedricha Händla „Zadok the Priest”. Na koniec arcybiskup Canterbury nałożył na głowę Elżbiety koronę świętego Edwarda, a lordowie zawołali: „God save Queen Elizabeth”.

                                                                                                                                              Piotr Jaworski kl. 3 TBF g

2 czerwca 2022 r. - 43 lata temu Jan Paweł II, jako papież, po raz pierwszy przybył do Ojczyzny.

Zapraszamy do zapoznania się zkrotką historią tej pielgrzymki.

Pierwsza_pielgrzymka_Jana_Pawla_II_do_Polski.ppt

Akcja MEiN „Szkoła pamięta”

Członkowie Koła historycznego  Zespołu Szkół Zawodowych w Płocku, czyli popularnego „Elektryka” -  od lat opiekują się mogiłą śp. Maurycego Szymańskiego. Był on powstańcem styczniowym, który po narodowym zrywie został przez władze carskie zesłany na Syberię.

Grób powstańca znajduje się na cmentarzu rzymsko – katolickim w Płocku w alejach Floriana Kobylińskiego.

            W tym roku szkolnym, już kolejny raz uczniowie naszej Szkoły przyłączyła się do akcji MEN „Szkoła pamięta”.

We czwartek 27 października 2022 r. członkowie Koła historycznego z klasy  2TD – Jakub Lasota i Jakub Niklas pod opieką pani Oliwii Wojciechowskiej, uporządkowali grób powstańca. Zapalili znicze i ustawili chryzantemy. Następnie uczcili bohatera minutą ciszy i modlitwą, oddając hołd i szacunek, wyrażając tym samym pamięć o tych, którzy oddali życie za Wolność Ojczyzny.

            Uczniowie klasy 3 TA włączyli się do akcji przygotowując prezentację multimedialną - „Święto Wszystkich Świętych”.

Zapraszamy do zapoznania się z historią powstania listpadowego:

Powstanie_listopadowe.ppt

Płock w okresie tworzenia państwa polskiego.

            Z zachowanych materiałów źródłowych bardzo trudno odtworzyć dzieje terenów, na których dziś leży Płock. Jest to wynikiem przede wszystkim z niewielkich źródeł pisanych, a także nielicznych zachowanych się śladów materialnych.

Źródła te dają jednak obraz bardzo szybkiego i dynamicznego rozwoju, a przez to także wzrost znaczenia grodu nad Wisłą.

            Płock położony jest na płaskiej wysoczyźnie zwanej Wysoczyzną Północnomazowiecką, którą przecięła pradolina Wisły. Jej bieg i prąd doprowadziły do ukształtowania się około pięćdziesięciometrowej skarpy. Tworzone na skutek działania rzeki jary i wąwozy przyczyniły się do wyodrębnienia się Wzgórza Tumskiego. Wzgórze to dawało doskonałe możliwości rozwoju dając bezpieczeństwo i możliwość kontroli otoczenia, przyczyniło się do dynamicznego rozwoju osadnictwa.

Nazwa

Pochodzenie nazwy Płock wiąże się z wieloma zagadkami, do dziś nie udało się badaczom ustalić jej etymologii.

- płt – rdzeń słowny oznaczający szeroko rozlany nurt wodny z mieliznami i piaszczystymi łachami, ułatwiający przedostanie się na drugo brzeg – dawna nazwa tratwy to płet, płta.

- pel – rdzeń rozszerzony o t – pelt – oznaczający rzekę / bagnisko.

- nazwa rzeki Płota (Brzeźnica).

- pospolita nazwa płot – obronne ogrodzenie – nawiązanie do roli jaką odgrywał gród.

            Bogate pozostałości z okresu rzymskiego znajdowane na terenie miasta są świadectwem rozwoju i znaczenia miasta już w końcówce starożytności. Drogie przedmioty są świadectwem bogactwa mieszkańców, wśród których szybko wykształciła się klasa możnych – np. gród w Szeligach (VI – VII w.).

W IX w. rolę stolicy regionu przejmuje Płock. Początki miasta związane są z procesem gromadzenia ziem słowiańskich przez pierwszych Piastów.

W XI w. na obszarze Wzgórza Tumskiego funkcjonował gród, z jednej strony otoczony drewniano – ziemnymi fortyfikacjami, z drugiej wysoką skarpą. Na terenie dzisiejszej katedry znajdował się drewniany kościół, po lewej jego stronie znajdował się cmentarz. Znaleziono tam kilka szkieletowych pochówków, które datowano na starsze od ówczesnych drewnianych warstw budowlanych. Pozostałą część wzgórza stanowiła drewniana zabudowa przeznaczona na siedzibę drużyny książęcej i rzemieślników.

            W XIII w. obszar wzgórza został przebudowany. Pojawiły się ceglany mur, opasujący całe Wzgórze Tumskie, a także zameczek – kasztel.

            Na terenie wczesnośredniowiecznego podgrodzia prowadzona była intensywna dzielność gospodarcza – rzemieślnicza, handlowa. Wykopaliska archeologiczne ukazały rozległe kontakty handlowe Płocka z Europą Zachodnią i Wschodnią – przęślik z Rusi Kijowskiej, naśladownictwo monet arabskich –dirhema arabska, a także moneta angielska z XI w. Potwierdzona została także obecność i działalność w XI w.  w Płocku społeczności żydowskiej – kupców.

Rozwój handlu w Płocku był możliwy ze względu na jego dogodne położenie – skrzyżowanie szlaków handlowych, dogodna przeprawa przez Wisłę. Wiódł tędy szlak z ziemi sieradzko – łęczyckiej i od Gniezna przez Kujawy do siedzib Bałtów, Prusów, Jaćwingów, a także w stronę siedzib ruskich. Przez Przechodziła droga z Gdańska do Rusi Kijowskiej.

Potwierdzone zostały kontakty handlowe z Niemcami, Włochami, Francuzami, zachowały się monety irlandzkie, angielskie, duńskie, czeskie, węgierskie, bizantyjskie.

Jednym z elementów wymiany handlowej w Płocku był handel niewolnikami – nawet z Hiszpanią, za pośrednictwem kupców żydowskich.

Ważnymi towarami w płockim handlu były: sól, miód, zboże, futra, wosk, konie i bydło.

Środkami płatniczymi było srebro, skóry lniane chustki.

Płock był jedną ze stacji Bolesława Chrobrego – według Galla Anonima, uznawana z jego tymczasową siedzibę.

Osady służebne w okolicach Płocka wczesnośredniowiecznego: Rybaki, Winiary, Świniary, Kuchary, Drwały, Tokary, Łagiewniki, Cieśle, Kobierniki, Szewce, Konary, Woźniki i Sanniki.

Najstarszymi płockimi zabytkami, sięgającymi rządów Bolesława Chrobrego, a może nawet Mieszka I, są potężne fortyfikacje, kamienna świątynia, kościół z cmentarzem na płockim Tumie.

Arkadiusz Bakierzyński, klasa 2TD - koło historyczne

Boże Narodzenie to najważniejsze po Wielkanocy święto w roku. Uroczystość Bożego Narodzenia poprzedza wigilia - łacińskie słowo "vigilia" oznacza "czuwanie", "straż nocną". Bogata w symbole i zwyczaje wigilia Bożego Narodzenia to jedno z najważniejszych świąt w polskiej kulturze.

Oczekiwanie na pierwszą gwiazdkę, łamanie się opłatkiem, pozostawianie wolnego miejsca przy stole - to cześć tradycji związanych z Wigilią, które w większości rodzin w Polsce kultywuje się do dziś. Jakie zwyczaje i tradycje towarzyszyły świętom naszych przodków?

Dawniej Wigilia otwierała rok słoneczny, wegetacyjny i tradycyjny rok obrzędowy. W jej obchodach, zwłaszcza ludowych, zachowały się ślady rytuałów agrarnych, zadusznych i noworocznych.

Aby zapewnić sobie w nadchodzącym roku chęć do pracy i krzepkość, 24 grudnia wstawano bardzo wcześnie. Od świtu zwracano uwagę na różne, na pozór mało znaczące wydarzenia, ponieważ wierzono, że "jaka Wigilia, taki cały rok". Rodzice przestrzegali swoje dzieci: kto będzie niegrzeczny i dostanie lanie w Wigilię, ten cały rok będzie zbierał baty. Istotne było także to, kto pierwszy do chaty zajrzy – mężczyzna czy kobieta. Jeżeli pierwszy był mężczyzna, oznaczało to pomyślność. Jeżeli kobieta, nie wróżyło to niczego dobrego.

Wierzono, że w Wigilię domy odwiedzają dusze przodków, dlatego przed wieczerzą wigilijną zakazane były głośne i swawolne rozmowy, rezygnowano też z niektórych czynności, np. szycia, przędzenia, skręcania powrozów, zamiatania, cięcia sieczki, aby nie zranić żadnej duszy. Zostawiano także otwarte drzwi do sieni i otwierano wszelkie zamki, aby dusze mogły wejść do domu. Nasi przodkowie dmuchali na krzesła, ławy i stołki, zanim na nich usiedli, i mówili przy tym: "posuń się, duszyczko". Po wigilii proszono dusze, aby odeszły z powrotem do siebie.

24 grudnia przez cały dzień obowiązywał ścisły post. Kobiety od rana przygotowywały specjały z darów ziemi, wody, lasu i ogrodu. Ważne było także użycie rzeczy drobnych i trudno policzalnych, takich jak kasza, mak, bób, groch - co miało zapewnić dostatek.

Tego dnia dla podkreślenia jego wyjątkowości ubierano choinkę. Zanim w Polsce pojawił się zwyczaj ubierania choinki - na przełomie XVIII i XIX stulecia, u powały wieszano podłaźniczkę, czyli gałąź lub czubek sosny czy jodły ozdobiony jabłkami, orzechami, słomianymi gwiazdkami, wstążkami i opłatkami o okrągłym kształcie.

Na wspomnienie stajenki, w której narodził się Jezus, wkładano pod obrus siano, które po wieczerzy wyciągano po źdźble jako wróżbę na kolejny rok. Jeśli źdźbło miało kolor zielony, przepowiadało długie życie; kłos oznaczał urodzaj i dostatek, uschnięte zwiastować mogło chorobę lub śmierć.

Pierwsza gwiazda gromadziła wszystkich przy rodzinnym stole. Wieczerzę rozpoczynał gospodarz modlitwą i według starszeństwa dzielił się opłatkiem i składał życzenia. Potem czynili to wszyscy uczestnicy kolacji. Tego dnia na wsi popularne były także wróżby związane z magią urodzaju. Często praktykowanym zwyczajem było umieszczanie kawałka opłatka pod każdą miską z potrawą wigilijną. Jeśli opłatek się przykleił do dna naczynia, oznaczało to urodzaj tej rośliny, z której przygotowana była potrawa. Wigilią rządziła też magia liczb. Parzysta liczba ucztujących gwarantowała pomyślność, nieparzysta, że ktoś z uczestników umrze.

Liczba spożywanych potraw musiała być nieparzysta. Magnaci fundowali sobie jedenaście potraw, szlachta - dziewięć, wieś - siedem. Liczba i rodzaj potraw zależała od zamożności. Każdy region miał swoje specjały. Istniało przekonanie, że należy skosztować każdego z wigilijnych dań - z szacunku dla płodów ziemi.

Przy okazji serwowania potraw wykonywano różne czynności zaklinające rzeczywistość. Jedząc, nie można było odkładać łyżki, bo kto to uczynił, mógł nie doczekać następnej Wigilii. Przy podawaniu kapusty osoby siedzące przy stole wigilijnym chwytały się za głowy, by kapusta była dorodna. Gdy serwowano kaszę jaglaną, domownicy mierzwili sobie nawzajem włosy – wierzono, że dzięki temu wróble nie będą siedziały w prosie. Nie należało odchodzić od wigilijnego stołu przed zakończeniem wieczerzy, aby żaden z domowników nie umarł i aby za rok zasiąść do wigilii w takim samym lub większym składzie. Dawniej nie sprzątano również resztek z wigilijnego stołu, odchodzono od niego i wszystko zostawiano do następnego dnia, aby dusze zmarłych krewnych mogły się posilić.

Sądzono także, że w Wigilię, o północy, kiedy rodzi się Syn Boży i jednocześnie przesila się ciemność zimowa, w całej przyrodzie dzieją się cuda: woda w studniach i strumieniach nabiera leczniczych właściwości, kwiaty na moment rozkwitają pod śniegiem, zwierzęta o północy mówią ludzkim językiem.

Po wieczerzy wigilijnej obserwowano również niebo – jeśli było rozgwieżdżone, to zapowiadało rok piękny i urodzajny, pochmurne wróżyło słoty. Do wróżby tej nawiązuje przysłowie: "Noc wigilijna jasna, to stodoła ciasna".

Na wsi tradycją było, że po kolacji wigilijnej gospodarze szli do zagrody i dawali po kawałku kolorowego opłatka wszystkim zwierzętom. Nasi pradziadowie ufali, że takie zachowanie ochroni zwierzęta domowe przed chorobami. Przyjęte było, że krowom opłatek daje kobieta, ponieważ wtedy będą się darzyć i dawać dużo mleka, natomiast innym zwierzętom - gospodarz, aby były silne i zdrowe. Opłatek miał chronić zwierzęta także od czarów.

W Polsce Boże Narodzenie aż do XVIII wieku nazywano powszechnie Godami.

Pierwszy dzień Bożego Narodzenia tradycyjnie spędzano w gronie najbliższych. Stoły byty suto zastawione, na święta specjalnie "bito świnię" i przygotowywano swojskie wyroby. Podobnie jak w Wigilię, nie wolno było sprzątać, gotować, rozpalać ognia pod kuchnią, dlatego jedzono potrawy wcześniej przygotowane. Nie składano w tym dniu wizyt. Bożonarodzeniowe świętowanie przebiegało w rodzinnym gronie, jedzono i śpiewano kolędy.

26 grudnia odwiedzano dalszych krewnych, bawiono się huczniej i weselej niż w pierwszy dzień świąt. Był to też czas kawalerskich zalotów. Od wczesnego ranka chodzili po wsi "śmieciarze", którzy zaśmiecali słomą obejścia panien na wydaniu. Dziewczęta na ich przybycie przygotowywały wódkę i zakąski, a gdy już psoty się kończyły i słoma została posprzątana, zaczynała się gościna. Gdy "śmieciarz" przychodził do dziewczyny, oznaczało to często, iż ma wobec niej zamiary małżeńskie.

Tego dnia rozpoczynało się także kolędowanie. Przebierańcy wędrowali po wsiach, wodząc z sobą maszkary: turonia, konia, żurawia, bociana itp. Wchodząc do domów, pozdrawiali gospodarzy, śpiewali, wygłaszali życzenia zdrowia i urodzaju, a także odgrywali różne scenki. Na koniec prosili o kolędę – datek. Były to najczęściej świąteczne jedzenie lub drobne pieniądze. Zdarzało się, że kolędnicy śpiewali złośliwe piosenki, gdy gospodarz nie chciał ich wpuścić do izby lub nie był hojny. 

Powstanie Wielkopolskie 1918–1919

Powstanie Wielkopolskie, które wybuchło 27 grudnia 1918 roku, było jedyną tak dużą, udaną insurekcją w historii Polski - doprowadziło do wyzwolenia spod władzy niemieckiej niemal całej Wielkopolski.

Bezpośrednią przyczyną wybuchu powstania była wizyta w Poznaniu wybitnego pianisty, męża stanu Ignacego Jana Paderewskiego. Jego przyjazd 26 grudnia był okazją do zorganizowania manifestacji patriotycznej.

27 grudnia 1918 roku Polacy gromadzili się pod budynkiem Bazaru, w którym zatrzymał się Paderewski. Niemcy zorganizowali kontrpochód, jego uczestnicy zniszczyli po drodze siedzibę Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej - legalnej polskiej władzy państwowej, uznanej przez Polski Sejm Dzielnicowy.

W gotowości bojowej czekały polskie oddziały Służby Straży i Bezpieczeństwa oraz Straży Ludowej. Przed godziną 17. sytuacja wymknęła się spod kontroli. Padł pierwszy strzał - wybuchło powstanie.

Początkowo Naczelna Rada Ludowa prowadziła z Niemcami rozmowy o zachowaniu spokoju. Ostatecznie jednak nominowała na tymczasowego dowódcę powstania Stanisława Taczaka.

W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy to przejęto lotnisko Ławica. W polskie ręce wpadło kilkaset samolotów. Do połowy stycznia wyzwolono większą część Wielkopolski.

Pod koniec stycznia 1919 roku Niemcy rozpoczęli ofensywę na froncie północnym, w połowie lutego przenieśli siedzibę naczelnego dowództwa do Kołobrzegu, co miało świadczyć o planach ofensywnych przeciwko Wielkopolsce. W sukurs Polakom przyszli politycy Ententy.

Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze podpisany pomiędzy Niemcami a państwami Ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych.

Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 traktat wersalski, w wyniku którego do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska. Powstanie zakończyło się sukcesem.

1 października 2021 roku Sejm RP na wniosek Prezydent RP Andrzeja Dudy ustanowił 27 grudnia Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.

Celem ustanowienia tego święta jest upowszechnienie wiedzy o zwycięskim powstaniu wielkopolskim.

                                                                                                                                                            Adam Orłowski, klasa 4 TBF g

                                                                                                                                                                       Koło historyczne

Jerzy Nowosielski

(1923-2011)

Jerzy Nowosielski to jeden z najwybitniejszych polskich artystów 2. połowy XX w. Malarz, rysownik, scenograf, filozof, a także prawosławny teolog, urodził się w Krakowie i tamże działał przez większość życia.

W 1940 r. rozpoczął naukę w Staatliche Kunstgewerbeschule Krakau u prof. Stanisława Kamockiego, a od 1942 do 1943 studiował ikonopisarstwo w Ławrze Uniowskiej św. Jana Chrzciciela w Uniowie pod Lwowem. Po powrocie do Krakowa związał się z kręgiem artystycznym przyszłej Grupy Krakowskiej.

W latach 1945–1947 studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u profesora Eugeniusza Einischa. Na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie, która miała miejsce w 1948 r., po raz pierwszy zaprezentował obrazy w stylu abstrakcji geometrycznej.

W pierwszym okresie swojej drogi artystycznej był asystentem Tadeusza Kantora, pozostając pod wpływem Tadeusza Brzozowskiego. W okresie socrealizmu zajmował się sztuką sakralną oraz scenografią. Swoją pierwszą indywidualną wystawę miał w 1955 r., w kolejnych latach natomiast reprezentował Polskę na biennale w Wenecji (1956) oraz w SaoPaulo (1959).

Od 1976 r. był profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, Grupy Młodych Plastyków oraz Grupy Krakowskiej. W 1996 r. wspólnie z żoną Zofią założył Fundację Nowosielskich, której celem jest wspieranie wybitnych osiągnięć kultury polskiej poprzez przyznawanie stypendiów i dorocznych nagród. Jerzy Nowosielski zmarł 21 lutego 2011 r. w Krakowie, został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Twórczość Nowosielskiego to przede wszystkim płasko malowane formy z charakterystycznym ciemnym konturem. Ikony przedstawiane najczęściej w pejzażach i metafizycznych kompozycjach. Tworzył także monumentalne dekoracje ścienne m.in. w kościele w Lourdes i cerkwiach Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gródku i Kętrzynie. Inspirował go surrealizm, a w swoich pracach starał się łączyć elementy sacrum i profanum.

Jak mawiał sam artysta: Malowanie obrazów to jest przygotowywanie sobie przestrzeni, w której będziemy musieli żyć po śmierci, to jest budowanie sobie mieszkania. Jeśli nie kochasz tego, co malujesz, to szkoda czasu.

                                                                                                                                                                      Marcin Pampuch, klasa 4 TBFg

Zapraszamy do zapoznania się z historią Powstania styczniowego, którą przedstawia Koło historyczne:

Powstanie_styczniowe.pptx

160 lat temu wybuchło Powstanie styczniowe. Płock był jednym z miejsc, gdzie wybuchły walki. A oto któtka ich historia:

Powstanie_w_Plocku.pptx

Głównym dowódcą Powstania styczniowego w Płocku i na Mazowszu Północnym byl gen. Zygmunt Padlewski. Przedstawiamy jego sylwetkę:

Zygmunt_Padlewski.pptx

Jan Alojzy Matejko (ur. 24 czerwca1838 w Krakowie, zm. 1 listopada 1893 tamże) – polski malarz, twórca obrazów historycznych i batalistycznych, historiozof. Był autorem ponad trzystu obrazów olejnych oraz kilkuset rysunków i szkiców. Jeden z najwybitniejszych polskich malarzy w historii.

Ojciec malarza, Franciszek Ksawery Matejko, był Czechem. Przybył do Galicji w charakterze guwernera i nauczyciela muzyki. Początkowo pracował u rodziny Wodzickich w Kościelnikach, a następnie przeniósł się do Krakowa.

Jan Matejko był dziewiątym dzieckiem, z jedenastu, jakie mieli państwo Matejkowie. Gdy Matejko miał siedem lat, zmarła jego matka; dziećmi zajęła się jej siostra, Anna Katarzyna Zamojska. Śmierć matki wywarła ogromny wpływ na osobowość przyszłego malarza. Jego dzieciństwo obfitowało w lęki i przykrości, nie zaznawał starannej opieki. Ojciec nie okazywał dzieciom swoich uczuć, był surowy i pozbawiony akceptacji dla artystycznej pasji syna.

Od 1847 r. Jan Matejko uczęszczał do szkoły św. Barbary. Wkrótce został przeniesiony do Gimnazjum św. Anny. Mimo zdradzanych od najmłodszych lat niepospolitych zdolności plastycznych, z pozostałymi dziedzinami radził sobie z ogromnym trudem. Także koledzy nie byli dla niego wyrozumiali doświadczał od swych współtowarzyszy pewnego znęcania się nawet.

Choć Matejko i jego rodzeństwo z pochodzenia w połowie byli Czechami, czuli się polskimi patriotami, o czym świadczy działalność wyzwoleńcza dwóch starszych braci Jana, Edmunda i Zygmunta, uczestników powstania węgierskiego. Zygmunt poległ na polu walki.

W wieku trzynastu lat Jan Matejko został przyjęty do krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych przy ulicy Wesołej, przejawiał w szkole ogromną ambicję i pracowitość, choć także tam jego edukacja nie przebiegała gładko, na co zapewne wpływ miała osoba dyrektora, trudności finansowe i znaczna wada wzroku.

Wpływ na młodego malarza wywarli natomiast nauczyciele: Józef Kremer i Władysław Łuszczkiewicz, którzy zainspirowali go do szkicowania krakowskich zabytków, zbierania materiałów, studiowania detali i obrazów, tworząc tzw. Skarbczyk.

W 1862 r. namalował jeden ze swoich najwybitniejszych obrazów - Stańczyk. Miał wtedy zaledwie 24 lata.

Jego dwaj bracia, Edmund i Kazimierz walczyli w powstaniu styczniowym, Jan nie wziął udziału w walkach, ponieważ nie potrafił posługiwać się bronią i źle widział. Woził natomiast broń i pomagał powstańcom materialnie.

Gdy miał 26 lat, gdy odniósł ogromny sukces dzięki Kazaniu Skargi. Dochód ze wstępu na wystawę oddał na sieroty.

W 1864 r., po sprzedaży obrazu, mógł pozwolić sobie na małżeństwo z Teodorą Giebułtowską. Mieli pięcioro dzieci: Tadeusza, Helenę, Beatę, Jerzego i Reginę. P

Pogłębiające się z czasem problemy finansowe Matejki spowodowane były chorobą żony, a także nadmiernym szafowaniem własnym dorobkiem artystycznym. Kilka wielkich płócien podarował Narodowi Polskiemu, papieżowi przekazał Sobieskiego pod Wiedniem, a Francja otrzymała od niego Joannę d’Arc. Obdarowywał też obrazami swoich znajomych.

Nic nie wziął za portret od hr. Stanisława Tarnowskiego, bezpłatnie podarował portret ks. Marcelinie Czartoryskiej. Nie szczędził też datków na wsparcie ubogich. Do końca życia cieszył się wielką sławą, tak w Polsce, jak na całym świecie, do czego przyczyniały się liczne nagrody, m.in. na wystawach w Paryżu. Nazywano go "mistrzem". Swoim malarstwem przyczyniał się do upowszechnienia historii polskiej.  

W ramach Salonu Międzynarodowej wystawy w Paryżu dostał Złoty Medal w 1865 r. za obraz Kazanie Skargi, podobnie w 1867 r. za obraz Rejtan.

W 1870 r., po namalowaniu Unii Lubelskiej, został udekorowany w Paryżu Legią Honorową. W końcu zaczął bogacić się na swojej pracy. W maju 1873 r. został dyrektorem Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie, odrzucając przejęcie praskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Artystę doceniła międzynarodowa społeczność, został honorowym członkiem Akademii paryskiej, berlińskiej, praskiej, wiedeńskiej, a także Akademii Rafaelowskiej w Urbino. Poświęcał też czas Szkole Sztuk Pięknych oraz walczył o upiększanie Krakowa i zachowanie jego zabytków.

Jan Matejko zmarł po pęknięciu wrzodu żołądka 1 listopada 1893 r. w wieku 55 lat. W czasie jego pogrzebu bił dzwon Zygmunt, a w ostatniej drodze towarzyszyły mu tysiące Krakowian. Jego ciało spoczęło w grobowcu rodzinnym w głównej alei na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Wybrane dzieła Jana Matejki:

Konarski torturowany w celi więziennej, Carowie Szujscy przed Zygmuntem III,  Władysław Jagiełło z Witoldem modlący się przed bitwą pod Grunwaldem, Otrucie królowej Bony,             Stańczyk w czasie balu na dworze królowej Bony wobec straconego Smoleńska, Kazanie Skargi,            Polonia – Rok 1863, Rejtan – Upadek Polski, Zygmunt August i Barbara na dworze Radziwiłłowskim w Wilnie, Wskrzeszenie Łazarza, Unia lubelska, Stefan Batory pod Pskowem, Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem, Zawieszenie dzwonu Zygmunta, Śmierć Przemysława w Rogoźnie, Bitwa pod Grunwaldem, Hołd pruski, Jan Sobieski pod Wiedniem, Wjazd Joanny d’Arc do Reims, Kościuszko pod Racławicami, cykl Dzieje cywilizacji w Polsce, Zaprowadzenie chrześcijaństwa, cykl Poczet królów i książąt polskich, Konstytucja 3 Maja 1791 roku, Carowie Szujscy przed Zygmuntem III, Autoportret, Śluby Jana Kazimierza

 Marcin Król, klasa 1 TE

Aleksander Fredro

(1793-1876)  
 

Aleksander Fredro, hrabia herbu Bończa -  komediopisarz, bajkopisarz, pamiętnikarz, poeta. Urodził 20 czerwca 1973 roku w Surochowie nieopodal Przemyśla. Pochodził on z bogatej  szlacheckiej rodziny. Aleksander uczył się w domu. 

W wieku 16 lat po śmierci matki Fredro zaciągnął się do wojska. Brał on udział w kampanii moskiewskiej u boku Napoleona za co został oznaczony Krzyżem Legii Honorowej oraz orderem Virtutii Militari.

W 1828 roku umarł jego ojciec, zaś Aleksander wziął ślub z ukochaną Zofią hrabiną Skarbkową. Małżeństwo było bardzo szczęśliwe, dochowało się też dwojga dzieci o aspiracjach literackich: Zofii i Jana Aleksandra.

W czasie powstania listopadowego, uciekając przed epidemią cholery, państwo Fredrowie wyjechali do Wiednia. To właśnie tam Aleksander napisał swoje pierwsze utwory: Pan Geldhab (1818), Cudzoziemszczyzna (1822).

Na przełomie 1832–1835 wydał najbardziej znane komedie: Zemstę, Pana Jowialskiego, Dożywocie i Śluby panieńskie.

Był autorem komedii obyczajowych. Pisywał również wiersze, poematy, aforyzmy. 

         W 1839 roku Aleksander zapisał w swoich notatkach,  że kończy swoją twórczość.

Po tej decyzji ataki na jego osobę zaczęły się nasilać. 

W 1848 roku wziął udział we Wiośnie Ludów we Lwowie. W 1850 roku Fredro wraz z żoną wyemigrował do Francji. To właśnie tam zaczął od nowa tworzyć swoje utwory. W 1857 roku osiadł we Lwowie. Cztery lata później został posłem do pierwszego w Galicji autonomicznego sejmu. W 1865 roku Aleksander został ogłoszony honorowym obywatelem miasta Lwowa. 

Był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk, od 1873 roku członkiem Akademii Umiejętności. 

Dwa lata później napisał swoja ostatnią komedię – Ostatnią wolę.

Fredro zmarł 15 lipca 1876 roku we Lwowie, pochowano go w rodzinnym grobie w Rutkach. 

 Jego najważniejsze utwory to: 
- Pan Geldhab (1818), 
- Mąż i żona (1821), 
- Cudzoziemszczyzna (1822), 
- Śluby panieńskie (1826-1827), 
- Zemsta (1832-1833), 
- Dożywocie (1835), 
- Pan Jowialski (1832), 
- Wychowanka (1854-1855). 

Kacper Borychowski, klasa 1TE

Wisława Szymborska

Urodziła się 2 VII 1923 r. w Kórniku, w Poznańskiem.

Wisława to drugie imię Szymborskiej. Na pierwsze miała Maria, w zdrobnieniu (od Marychna) Ichna. Talent poetycki Ichny ujawnił się w latach dziecięcych, kiedy to za wierszyk, koniecznie zabawny, ojciec obdarowywał ją drobną monetą.

w 1924 r., Szymborscy przenieśli się do Torunia, a pięć lat później do Krakowa.

Z podwawelskim grodem poetka związała resztę swojego życia. Uczęszczała do Gimnazjum Sióstr Urszulanek, a podczas wojny uczyła się na tajnych kompletach i zdała maturę w 1941 r. Chcąc uniknąć wywózki do Rzeszy, w 1943 r. została urzędniczką na kolei.

W 1945 r. w krakowskim "Dzienniku Polskim" zadebiutowała wierszem "Szukam słowa". Rok później podjęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, po czym przeniosła się na socjologię, ale trudna sytuacja materialna zmusiła ją do przerwania nauki.

Pierwszy opublikowany tomik to "Dlatego żyjemy" poetka wydała w 1952 r. i w tym samym roku została członkiem Związku Literatów Polskich. Wydane w czasach stalinizmu wiersze noszą piętno swej epoki, podobnie jak te pochodzące z kolejnego tomiku pt. "Pytania zadawane sobie".

W latach 1953-1966 Szymborska kierowała działem poezji w "Życiu Literackim", pisała felietony "Lektury nadobowiązkowe" (1967–1981).  Od 1983 roku współpracowała z „Tygodnikiem Powszechnym”, wkrótce również z mówionym "NaGłosem". Od 1988 r. była członkiem Pen Clubu, a od 2001 r. – członkiem honorowym Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury.

Jej wiersze zostały przetłumaczone na ponad czterdzieści języków.Publikowała także przekłady poezji, głównie z francuskiego i niemieckiego.

Uhonorowana Nagrodą Goethego w 1991 r., a później także Nagrodą Herdera - 1995 r. W 2001 r. otrzymała dyplom honorowego członka Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury.

            3 października 1996 roku Wisława Szymborska została laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Noblowski, przyznając Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury, w uzasadnieniu nagrody napisał:

„za poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”.

Najbliższe otoczenie zapamiętało ją jako osobą skromną, ceniącą spokój. Nie uznawała pytań ingerujących w czyjąkolwiek prywatność, ani nie uważała za stosowne mówić o sobie. Źle znosiła wszelkie ostentacje czy celebry, stąd też ogłoszenie jej laureatką literackiego Nobla, kiedy to w miesiąc musiała udzielić więcej wywiadów, niż przez całe poprzednie życie, stanowi w jej życiu cezurę, nazywaną przez przyjaciół "tragedią sztokholmską".

Zmarła 1 II 2012 w Krakowie.

O swojej twórczości mówiła:

„Zawsze, kiedy piszę, mam uczucie, jakby ktoś za mną stał i stroił błazeńskie miny. Dlatego bardzo się pilnuję i unikam, jak mogę, wielkich słów.”

Adam Mianecki, klasa 1 TE

Paweł Edmund Strzelecki

W 2023 r. przypada 150. rocznica śmierci Pawła Edmunda Strzeleckiego. Urodził się 20 lipca 1797 roku w Głuszynie. Był polskim podróżnikiem, geologiem, geografem, odkrywcą i badaczem.

Dzieciństwo spędził w Wielkopolsce, Warszawie i Krakowie. Po śmierci rodziców opiekowali się nim dalsi krewni. Strzelecki pracował przez jakiś czas jako nauczyciel dzieci zamożnej szlachty. W 1819 roku poznał dzięki temu Aleksandrę Turno, zwaną Adyną, miłość swojego życia. Pragnął ją poślubić, jednak ojciec panny sprzeciwił się kandydatowi bez majątku. Mimo to Strzelecki kochał Adynę przez wiele lat i jeszcze długo pisał do niej listy.

Otrzymawszy pieniądze od rodzeństwa (prawdopodobnie ze spadku po rodzicach), przeprowadził bardzo rozległe badania na wielu kontynentach. Najbardziej znane są te dotyczące Australii, ale nie poprzestał tylko na tym kontynencie. Badania geologiczne i mineralogiczne prowadził także w Ameryce Północnej, Meksyku i Ameryce Południowej, tym samym przyczyniając się do rozwoju gospodarczego tych krajów.

Podczas pobytu w Australii zbadał najwyższe pasmo górskie tego kontynentu – Wielkie Góry Wododziałowe. Najwyższy szczyt nazwał na cześć polskiego generała Górą Kościuszki. Od 1840 do 1842 roku podróżnik przebywał głównie na Ziemi van Diemena (obecnie Tasmania). Odkrył tam i opisał pokłady węgla, miedzi i złotonośnego kwarcu. Następnie udał się do Port Stephens w pobliżu Newcastle, skąd wyruszył na swoją trzecią australijską wyprawę, tym razem na północ. W 1843 roku powrócił do Sydney, skąd z powodu pogarszającego się zdrowia wypłynął do Europy, kończąc podróż dookoła świata w październiku 1843 roku.

Strzelecki zmarł 6 października 1873 roku w swoim londyńskim domu, na raka wątroby. Z tego, co wiadomo, nigdy nie wziął ślubu i nie miał dzieci. Spoczywał na anglikańskim cmentarzu Kensal Green, wbrew swojej woli w oznakowanym grobie (pragnął zostać pochowany anonimowo, bez żadnych symboli religijnych).

Natalia Złakowska kl. 1TE

Dziś mija 55 lat od wystąpień studentów i ludzi nauki przeciwko władzy komunistycznej. Strajki studentów w Warszawie rozprzestrzeniły się na inne środki akademickie.

Zapraszamy do zapoznania się wydarzeniami marca'68:

Marzec_68.ppt

Senat RP przyjął uchwałę ustanawiającą 2023 Rokiem Mikołaja Kopernika. Datę powiązano z rocznicą pięćset pięćdziesiątych urodzin i czterysta osiemdziesiątą rocznicą śmierci Mikołaja Kopernika.

Zapraszamy do zapoznania się z życiem tego naukowca:

Mikolaj_Kopernik.pptx